بسم الله الرحمن الرحیم
درس اخلاق هفتگی استاد عابدینی در مدرسه علمیه ثامن الائمه (علیهالسلام)
موضوع جلسه: «شرح حدیث معراج»
فصل: مقام توکل
چکیده سخنرانی
- انسان گاهی به سفر می رود، همراه خودش سوغاتی می آورد و سوغاتی سفر پیامبر به معراج، سلوک الی الله است.
- توکل به خدا و رضایت به آنچه که خدا به آنها روزی کرده است، مهم ترین دغدغه و سوغاتی پیامبر در سفر معراج بوده و می خواستند آن را سوغات بیاورند تا مومنان به آن آراسته شوند.
«و من یتوکل علی الله فهو حسبه»
- انسان وقتی چیزی خیلی برایش ارزشمند باشد را روی یک تابلو جلوی چشمش قرار می دهد. این آیه هم یک تابلوی بزرگ در هستی است.
- فهو حسبه یک بیانش این است؛ نه اینکه انسان مبتلا نمی شود و سختی نمی کشد، بلکه هیچ سختی او را از پا در نمی آورد. هیچ سختی برای او سخت جلوه نمی کند.
- اساس توکل آن است که انسان خدا را وکیل خودش قرار بدهد و چون انسان سراسر نیاز است بهتر این است که انسان در همه نیاز ها او را وکیل قرار بدهد.
- اگر کسی از توکل شروع کرد به تفویض و رضا می رسد. به جایی می رسد که می گوید خدایا من چکاره ام که بگویم مصالح من این است حال خدایا در این مصالح وکیل من باش! تو همه کاره ای و تشخیص تو از تشخیص من بالاتر است. این می شود تفویض
- وقتی انسان امور را به خدا تفویض کرد، اینطور نیست که خدا به کار حد بزند.
- «التوکل علی الله درجات» خود توکل مراتب دارد و تشکیکی است. تمام کمالات وجود تشکیکی است و هیچ کمالی نیست که یک دفعه ای همه اش ایجاد شود.
- این یک مرتبه از توکل است که انسان در تمام امورش به خدا توکل کند. و علامتش این است که در امور دنیا هم به خدا توکل می کند.
- اهل توکل بودن بی اعتمادی به اسباب است نه بی اعتنایی به آن. فرد توجه دارد که خدا امور را از طریق اسباب انجام می دهد بنابراین دنبال اسباب است ولی اینطور نیست که به اسباب اعتماد کند و بگوید تاثیر برای اسباب است.
- «فما فعل بک کنتَ عنه راضیا» هر کاری خدا با تو کرد از آن راضی باشی!
- چرا راضی باشیم؟ «تعلم أنّه لایألوک خیرا و فضلا» چرا که خدا خیر و فضلی را از تو دریغ نمی کند. و هر کاری بکند می دانی که خیر تو در آن است. مانند مادری که وقتی داروی تلخی نیز به فرزند می دهد به دنبال خیر فرزند است.
- عن ابی عبدالله علیه السلام قال:«إنّالغنی و العزّ یجولان فَإِذَا ظَفِرَا بِمَوْضِعِ اَلتَّوَكُّلِ أَوْطَئَاهُ» بی نیازی و عزت در عالم می گردند، ببینند چه کسی اهل توکل است تا در او توطن پیدا کنند (و وارد بر او شوند)
- غنی بودن اینطور نیست که همیشه سفره پر باشد، بلکه با توکل، خدا نیاز انسان به دیگران را از بین می برد به گونه ای که هیچ نیازی او را از پا در نمی آورد.
- ما عمدتا نگاهمان تامین دنیا است و این در خواسته هایمان حد به وجود می آورد اگر تمام امورمان را به خدا سپردیم، خدا ابدیت را در ما می بیند. و لازمه رسیدن به ابدیت، سختی هایی در دنیا است.