تفسیر سوره فتح، جلسه 42

سلام علیکم و رحمة الله

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّكَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَى آبَائِهِ فِي هَذِهِ السَّاعَةِ وَ فِي كُلِّ سَاعَةٍ وَلِيّاً وَ حَافِظاً وَ قَائِداً وَ نَاصِراً وَ دَلِيلًا وَ عَيْناً حَتَّى تُسْكِنَهُ أَرْضَكَ طَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فِيهَا طَوِيلا

إن‌شاءالله ارض قلوب ما به طاعت حضرت ولی عصر آراسته بشود و این اطاعت ما نسبت به حضرت دائمی باشد.

در محضر آیه دهم سوره فتح بودیم که قرار بر عهد جمعی قرائت این سوره را داشتیم. در آیه ده می‌فرماید

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ‌

إِنَّ الَّذِينَ يُبَايِعُونَكَ إِنَّمَا يُبَايِعُونَ اللَّهَ يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّمَا يَنْكُثُ عَلَى نَفْسِهِ وَ مَنْ أَوْفَى بِمَا عَاهَدَ عَلَيْهُ اللَّهَ فَسَيُؤْتِيهِ أَجْراً عَظِيماً ﴿10﴾

بحث در این بود که نکث و شکستن بیعت رسول هم مطابق آنجایی که بیعت با پیغمبر بیعت با خدای سبحان بود، شکستن این بیعت هم قطع رابطه با خداست و اگر کسی رابطه‌اش را با خدا قطع کرد، اولین کسی که متضرر می‌شود خودش است. لذا می‌فرماید فإنما ینکث علی نفسه. نفس خودش را نقض کرده است. چون ما حب ذات داریم، اساس نگاهمان این است که بر اساس محبت خودمان کارهایمان را شکل می‌دهیم. جبلت القلوب علی حب من ینفعها و بغض من اضر بها. بر این تنیده شدند و خلق شدند همه نفوس و قلوب که آنچه برایشان نافع است را دوست دارند و آنچه برایشان مضر است را دشمن دارند. اگر کسی می‌خواهد نقض عهد بکند، نگاهش این است که برای من این وفاداری مضر است، و چون خودش را چیزی تعریف می‌کند که این وفاداری به بیعت برایش ضرر ایجاد می‌کند، لذا نقض بیعت می‌کند برای اینکه نفع خودش را در این می‌دید. خدای سبحان برای اینکه تخطئه بکند این نگاه را که اگر نقض بیعت کرده نفعی به خودش نرسانده است. لذا می‌فرماید اگر کسی نقض کرد بیعت را، علیه خودش این نقض را کرده است. نه فقط سودی نبرده، بلکه ضرر کرده است. چون حقیقت من معنایش این تن نیست که فقط تن را در نظر بگیرم.

#حب_ذات

فطرت جلب منفعت و دفع ضرر

#یافت_فطری_بودن_دستورات_دین_با_عبور_از_تن

#نکث_عهد

#نقص_عهد

#شکستن_بیعت_با_رسول_خدا_شکستن_بیعت_الهی

#شکستن_پیمان_الهی_شکستن_وجود_خود

کسانی که نقض عهد کردند دو دسته بودند. یک دسته کسانی که از ابتدا با این کاروان حرکت نکردند. لذا نقض بیعتی را مرتکب شدند که از قبل با پیغمبر بسته بودند که در خدمت پیغمبر باشند. اما چون نگاهشان این بود که این کاروان که 1400 نفر است و قرار است با یک سلاح ساده سفری هم حرکت بکنند، در مقابل دشمنی که او حمله کرده بود به مدینه و اطراف مدینه، و این‌ها در احد در مقابلش قرار گرفتند، با آن جریان مفصل جنگ احد شکست خوردند در خود شهر، اما حالا این‌ها می‌خواهند حرکت بکنند بروند در شهر آن‌ها، کنار جمعیت آن‌ها و نفرات آن‌ها و بجنگند، لذا قطعا پیروزی به دست نخواهند آورد. نگاه این‌ها در تحلیلشان این بود که این‌ها پیروز نمی‌شوند. این‌ها کشته خواهند شد. چون کشته خواهند شد را در تحلیل نظامی‌شان به دست آورده بودند، فکرشان به این تحلیل رسیده بود لذا دیدند رفتن ضرر دارد. چون کشته شدن است. با این نگاه عده‌ای از ابتدا نیامدند. عده‌ای هم بعد از اینکه این پیمان و صلح حدیبیه و بیعت رضوان محقق شد، بعدا نقض عهد کردند. بعدا شکستند پیمان را. پس عده‌ای پیمان سابق را شکستند، عده‌ای پیمان بعدی را شکستند. همه این‌ها را شامل می‌شود. قضیه کلیه است. هر گاه این نقض عهد باشد این آیه شامل است. و جلسات گذشته عرض کردیم ارتباط با پیغمبر و بیعت فقط منحصر به زمان پیغمبر هم نیست. هر کسی در هر زمانی و عهدی اگر محاسباتی که برای خودش انجام می‌دهد، تخلف بکند از دستور پیغمبر، از حکم پیغمبر، این آیه شریفه که فمن نکث فإنما ینکث علی نفسه بر او صدق می‌کند. شکستن بیعت صدق می‌کند. و این تهدیدی که به دنبال شکستن این بیعت است که اگر بیعت و تبعیت بیعت با خدا و تبعیت از خداست، شکستن بیعت هم شکستن رابطه با خداست، قطع رابطه با خداست فقط یک تخلف عادی نیست. بیعت شکستن غیر از جایی است که انسان در یک امر کوچک جزئی تخلف می‌کند. به خصوص امر بیعت یک امر ظاهری بود، اظهارش مدخلیت داشت، لذا خدا رضا و سکینه اجتماعی را بر آن‌ها نازل کرد، شکستن هم مراتب دارد. یک موقع یک کسی در درون خانه‌اش تخلفی انجام می‌دهد. اما یک کسی در بیرون نقض بیعت را آشکار می‌کند. همراه لشگر نمی‌شود. وقتی همراه لشگر نشد، این نقض آشکار است. نقض آشکار عذاب آشکا را به دنبال دارد. رسوایی قطع رابطه با خدا را به دنبال دارد. هر چند یک تخلف و معصیت هم مقابله است، اما آن تخلف و معصیت پنهانی تخلف فردی است، عقابش فردی است. اما در آنجایی که اجتماعی می‌شود، مردم می‌بینند که آن شکستن بیعت با رسول محقق شد. این‌ها همراهی نکردند، دیده بشود این که همراهی نکردند. این عذابش فوق العاده است. همچنان که دیده شدن بیعت که اظهار بیعت است ارزشمند است خیلی. لذا باید هم تبعیت و بیعت را آشکار کرد، همانی که در آیات قرآن هم می‌فرماید قل لا اسئلکم علیه اجرا الا المودة فی القربی، مودت اظهار محبت است، آشکار کردن محبت است، نه در دل محب بودن فقط. چون مودت آشکار کردن است، این آشکار کردن مدخلیت دارد. لذا اینجا هم می‌فرماید فمن نکث، این نکث، نه اینکه تخلف در درون خانه یواشکی یک عهدی را و یک چیزی را… آن سر جای خودش. آن عقاب دارد. اما اینجا این تهدید مربوط به کسی است که آشکار می‌شود، دیگران هم می‌بینند. پس آشکار شدن یک عمل نقض بیعت خیلی عظیم است و باید مراقب بود که اگر هم خدای نکرده ما مبتلا می‌شویم، تخلفمان فردی باشد.

گناه عظیم بیعت شکنی

خدا رحمت کند حضرت آیت الله بهجت را. ایشان می‌فرمودند خدا کند انسان اصلا به گناهی مبتلا نشود.‌ اما اگر یک موقعی گناهی از او سر زد خدا کند این گناه فردی باشد، اجتماعی نباشد. و نعوذ بالله اگر گناهی از انسان سر زد و فردی نبود و اجتماعی بود، خدا کند این گناه مربوط به یک زمان باشد. اثرش در زمان‌های دیگر باقی نماند. خود گناه اجتماعی گاهی در یک زمان است، گاهی سرایت پیدا می‌کند، شکست احد یک گناهی بود که عده‌ای باعث و بانی آن شدند. اما فقط در آن زمان باقی نماند. بلکه تا امروز که امروز است اثر او باقی است. آنجایی که در جریان غدیر، نقض بیعت شد، فقط در یک زمان باقی نماند. بلکه تا امروز که امروز است، ما داریم هنوز از آن نقض بیعت آثار و آسیبش را می‌بینیم که این آسیب فرا زمانی می‌شود و این عمل انسانی که مبتلای به این نقض بیعت شده است، تا امروز ادامه پیدا کرده است و این گناهان به پای او هم نوشته می‌شود. مراقب باشیم در حرکت‌های اجتماعی سعی بکنیم اگر در حرکت‌های فردی‌مان هم خدای نکرده تخلفی داریم، در حرکت‌های اجتماعی، مراقبه‌هایمان بیش از گذشته و بیش از نظام فردی باشد. لذا نکث بیعت عنوان اجتماعی پیدا می‌کند. دیده شدن این است که تبعیت از رسول نقض شده است. در هر زمانی رجل الهی و ولی الهی که بر سر کار است، اگر وصی است، اگر رسول است، اگر نائب آن‌ها هم هست، مراقب باشیم که نقض بیعت و نکث و شکستن بیعت از ما محقق نشود.

#گناه_فردی_و_گناه_اجتماعی

#لزوم_شدت_اجتناب_از_گناهان_اجتماعی

و السلام علیکم و رحمة الله و برکاته.

این بحث‌ها بحث‌هایی است که در حیات اجتماعی باید توجه بهش بشود. ابتلا به این نکث عهد خیلی زیاد است. دیگر مصادیقش را نگفتیم. نکث عهد فقط پشت کردن نیست، گاهی بی اعتنایی، گاهی بی توجهی هم نحوه‌ای از نکث است. گاهی انسان زندگی عادی‌اش را می‌کند، مقابله نکرده است. خود زندگی عادی کردن نکث است. پشتیبانی لازم است. بی اعتنایی کردن و بی توجه بودن نکث است.

#مراتب_بیعت_شکنی

#بی‌اعتنایی_و_عدم_پشتیبانی_از_مراتب_بیعت_شکنی_است

-کسانی که در غدیر با بی توجه و غفلت سبب این مسئله شدند این گناه عظیم بر عهده‌شان است؟ اصلا توجهی نداشتند.

بله. توجهشان مهم نیست. کسی که خواب است پایش می‌خورد چیزی می‌شکند. می‌توانیم بگوییم به عهده‌اش نیست؟ می‌گویند اثر فعل این است و بر عهده‌اش است. لذا اگر پایش خورد و این شکست و آن سبب شکستن یک چیز دیگری شد و همینطور سلسله وار ادامه پیدا کرد این‌ها، نمی‌تواند بگوید من خواب بودم. می‌گویند این‌ها فعل توست و گردن تو هم هست. اگر حرمت مرتکب نشده باشد، اما اثر وضعی فعلش باقی است و آن‌ها را باید جبران بکند. آن‌ها بر عهده است.

این تازه برای کسی است که خواب است. اینجا که خواب نیست. بی اعتنایی کرده است. اگر عمق عملش را نداند دلیل بر این نمی‌شود که عمل بر گردنش نباشد.

اثر وضعی‌اش ضلالت دیگران است. اعمال این ضلالت بر عهده‌اش است، حتی تصور نمی‌کرد این جریان 1400 سال ادامه پیدا بکند. فکر نمی‌کرد که تا یک سال دیگر ادامه پیدا بکند. این مهم نیست که تصور نداشت.

بله، آن کسی که عمدا این کار را می‌کند عقابش متفاوت است. اما در عین حال این هم از این عقاب فرازمانی خارج نیست. لذا مراقبت باشیم.

جمهوری اسلامی یک بیعت با رسول است همانطور که جلسه گذشته عرض کردیم. اگر این بیعت را بی تفاوت بودیم، اگر کم تفاوت بودیم، اگر بی اعتنا بودیم و در اثر این کم اعتنایی و بی اعتنایی و بی توجهی، نقضی و نکثی بر جمهوری اسلامی ایجاد بشود و بعدها تا جریان ظهور این ادامه پیدا بکند و اثر بگذارد، همه این‌ها بر عهده کسانی که امروز دخیل در این کار بودند بر گردن آن‌ها هم هست. و بالعکس اگر کسی نفعی برساند و اظهار به موقعی داشته باشد، این هم توجه نداشته باشد تا کجا ادامه پیدا می‌کند، برای این هم سود این عمل الی یوم القیامة نوشته می‌شود.

#متوقف_نبودن_ترتب_آثار_اجتماعی_عمل_بر_علم_فاعل

-شاید در این شرایط اقتصادی تبشیر موثر‌تر باشد.

آقا نظرشان این است که انذار همیشه مؤثرتر از تبشیر است. برای کودکان تبشیر مؤثرتر است. مگر اینکه بگوییم جامعه در مرتبه کودکی باشد. البته شاید هم باشد.