تفسیر سوره فتح، جلسه 28

سلام علیکم و رحمة الله

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّكَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَى آبَائِهِ فِي هَذِهِ السَّاعَةِ وَ فِي كُلِّ سَاعَةٍ وَلِيّاً وَ حَافِظاً وَ قَائِداً وَ نَاصِراً وَ دَلِيلًا وَ عَيْناً حَتَّى تُسْكِنَهُ أَرْضَكَ طَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فِيهَا طَوِيلا

در محضر سوره فتح و آیات نورانی این سوره شریف هستیم.

محضر آیه پنجم بودیم. می‌فرماید

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ‌

لِيُدْخِلَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَ يُكَفِّرَ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَ كَانَ ذٰلِكَ عِنْدَ اللَّهِ فَوْزاً عَظِيماً ﴿5﴾

کان ذلک عند الله فوزا عظیما. این عند الله یعنی از چشم خدا نگاه کردن. هر جا مقام عندیت است در قرآن کریم، مثل اینکه می‌فرماید وَ إِنْ مِنْ شَيْ‌ءٍ إِلاَّ عِنْدَنَا خَزَائِنُهُ وَ مَا نُنَزِّلُهُ إِلاَّ بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ، هر چیزی خزانه‌اش نزد خداست. یا می‌فرماید مَا عِنْدَكُمْ يَنْفَدُ وَ مَا عِنْدَ اللَّهِ بَاقٍ،همان چیزی که پیش شما نافد است، از چشم خدا، آن لایه ارتباطی‌اش با خدا باقی است.

لذا این نگاه که اینجا می‌فرماید کان ذلک عند الله فوزا عظیما. از چشم خدا به مسئله نگاه بکنید می‌بینید سعادت نهایی و سعادت عظمایی که به دنبالش بودید همین حقیقتی است که هم آرامش در دنیا و هم بهشت در آخرت، تکفیر سیئات و پوشاندن

گناهان و اتمام ایمان، این پیش خدای سبحان تمام فوز است، تمام فوز عظیم و سعادت نهایی است. پس راه سعادت نهایی را در این آیات برای ما نشان دادند که از چشم خدا آنی که مطلوب است، مطلوب نهایی هم هست همین مسئله است. خدا عملیاتی کرده است آنچه برای ما به عنوان سعادت عظمی از منظر الهی هست، نه از چشم ما. ما ممکن است متفاوت ببینیم. اما در تعلیم الهی و چشم خدا می‌فرماید و کان ذلک عند الله فوزا عظیما.

#فوز_عظیم_از_منظر_الهی

به دنبالش در آیه بعد می‌فرماید

وَ يُعَذِّبَ الْمُنَافِقِينَ وَ الْمُنَافِقَاتِ وَ الْمُشْرِكِينَ وَ الْمُشْرِكَاتِ الظَّانِّينَ بِاللَّهِ ظَنَّ السَّوْءِ عَلَيْهِمْ دَائِرَةُ السَّوْءِ وَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ لَعَنَهُمْ وَ أَعَدَّ لَهُمْ جَهَنَّمَ وَ سَاءَتْ مَصِيراً ﴿6﴾

نکته اول این است که در اینجا هم یعذب المنافقین و المنافقات و المشرکین و المشرکات، یعنی در دایره ایمان فرمود لیدخل المومنین و المومنات، یعنی شراکت مومنات و زن‌ها در کار مومنین بود، در آنجا هم می‌فرماید یعذب المنافقین و المنافقات، اینطور نیست که منافقین هم بدون ارتباط با خانواده‌هایشان و روابطی که هست، قدرت بر این کار را همه داشته باشند. اگر آن‌ها هم با این‌ها همراهی بکنند، آن ها هم به عذاب نفاق مبتلا می‌شوند، به عذاب شرک مبتلا می‌شوند. لذا به دنبال یک بازدارندگی از درون خانواده است.

در مورد مومنین به عنوان انگیزه سازی از درون خانواده بود، همراهی مومنان با همدیگر، در خانواده‌ها از درون انگیزه سازی بشود، در اینجا هم تهدید در مقابل آن است که فکر نکنید بگویید ما زن هستیم، ما کاری ازمان نمی‌آید، ما تابعیم فقط. می‌گوید نه. شما هم تاثیرگذار هستید. اگر شما هم ساکت بودید، همراهی شما تقویت آن‌ها را به دنبال داشت، شما هم مثل آن‌ها عذاب می‌شوید. لیعذب المنافقین و المنافقات.

#نقش_زن_در_جامعه

#مشارکت_اجتماعی_زن_از_منظر_الهی

#مشارکت_زنان_در_اجر_و_عقاب_مردان_جامعه

#مجاز_نبودن_سکوت_زنان_منافقین_و_کفار

منافقین و منافقات را بر مشرکین مقدم کرد، این هم نشان می‌دهد که نفاق تاثیرش در جامعه ایمانی از جهت شدت عذاب و اثری که ایجاد می‌کند در دنیا برای مومنین و شدت عذابی که در آخرت هست، از مشرکین بالاتر است، در قرآن منافقین را اشد عذابا می‌داند. شدت عذاب را برای نفاق بیان می‌کند. چون یک موقع دشمن انسان معلوم است، از مقابل انسان قدرت دفاع پیدا می‌کند در مقابل دشمنی که مشرک است. اما یک کسی در درون جامعه ایمانی است. نفوذی که در درون جامعه ایمانی است، تاثیری که ایجاد می‌کند هیچ گاه انسان نمی‌داند از کجا می‌خواهد ضربه بخورد.

لذا گاهی یک نارنجک از منافق درونی به اندازه یک موشک از دشمن بیرونی می‌تواند تلفات بگیرد از جامعه ایمانی. به همین جهت است که کسانی که نفوذی هستند، ضعیف الایمان‌هایی که واداده هستند در وقت مقابله‌ها، دلشان به دشمن خوش می‌شود، این‌ها هم از مظاهر نفاق هستند.

می‌فرمایند و یعذب المنافقین و المنافقات، منافقین عمدتا در جامعه ایمانی شکل می‌گیرند. وقتی پیغمبر از دنیا رفت، بعد از آن جریان نفاق را شما نمی‌بینید. تا می‌رسد به جریان امیر مومنان علیه السلام که وقتی حاکمیت امیر مومنان محقق می‌شود، دوباره می‌بینید منافقین سر بلند کردند، از درون جامعه صداهای مخالف خوان شدید شد.

در همین نظام خودمان هم می‌بینیم که وقتی یک حاکمیت ایمانی بر سر کار می‌آید، می‌بینید صداهای ناساز خیلی شدید می‌شود. اما وقتی یک قدری ضعیف‌تر باشد، می‌بینید از این صداها خبری نیست. وقتی حاکمیت منادی به ندای ایمان قوی نیست می‌بینید از این صداها خبری نیست و خاموش است. علتش این است که آن مقابل‌ها این ندای ایمان را هدف گرفته بودند. و آن وقتی که ضعیف الایمان‌ها در کار باشند، مومنان می‌دانند که هر تضعیفی نسبت به حاکمیت برگشت به اصل حاکمیت می‌کند، لذا اگر هم نقدی دارند نقد منصحانه می‌کنند نه نقد براندازانه، نه نقد انتقامی،

نقدشان انتقام آمیز نمی‌شود، چون می‌بینند انتقامشان برگشت به ضعیف شدن حاکمیت می‌کند. اصل حاکمیت زیر سوال می‌رود.

لذا کار منافق در مقابل جامعه ایمانی است. هر جا منافق مطرح می‌شود آن وقتی است که نقش جامعه ایمانی پررنگ است.

تعبیری که اینجا آمده است نشان می‌دهد پرچم ایمان برافراشته‌تر شده است، آن وقت جهت نفاق هم حتما قوی‌تر شده است و جلودار بیشتری دارد و افراد بیشتری اینجا سر بر می‌آورند.

#نفاق

#نفاق_و_شرک

#شدیدتر_بودن_نفاق_نسبت_به_شرک

#پیوستگی_شدت_فعالیت_مومنین_و_شدت_فعالیت_منافقین

تعبیر اینکه یعذب المنافقین و المنافقات و المشرکین و المشرکات، این بحث با آن نگاهی که خدای سبحان جریان هو الذی انزل السکینه را بر مومنین نشان می‌دهد، این تبشیر و انذار است.

یعنی از یک سو بشارت به مومنین است، انذار نسبت به کفار است. این برای هر دو طائفه هم مفید است. مومن هم وقتی بفهمد عذاب منافق چقدر است، سعی می‌کند در جامعه ایمانی پایش را از جامعه خارج نکند و به سمت نفاق نرود. چون یعذب المنافقین و المنافقات. پس برای مومن هم این نافع است که مراقب باشد که نکند ناخواسته هم به سمت نفاق کشیده بشود. نکند ریشه‌های نفاق در درونش شکل گرفته باشد ولی مخفی باشد. به دنبال قطع این ریشه‌ها باشد، که نفاق به شرک می‌رساند. از نفاق شروع می‌شود، به شرک می‌رسد. لذا ببینید کسانی که بریدند، ابتدا در جامعه ایمانی بودند. بعد کم کم ذره به ذره از جامعه ایمانی زاویه می‌گیرند. یک دفعه به عنوان نفاق در جامعه ایمانی قرار می‌گیرند. بعد کم کم مقابل جامعه ایمانی می‌ایستند. نفاق نقشش خیلی خطرناک است. چون پلی است که مومنین را به شرک برساند.

#خطر_نفاق

#جهنم_تازیانه_الهی_برای_راندن_مومنین_به_بهشت

#نفاق_پل_رسیدن_به_شرک

چهار خصوصیت هم خدا می‌فرماید برای این‌ها عقاب قرار می‌دهد.

پس چهار کمال برای پیغمبر اکرم، چهار کمال برای مومنین و چهار تهدید هم برای منافقین و مشرکین.

إن‌شاءالله در جلسات بعدی این چهار انذار را بیشتر توضیح خواهیم داد.