جهاد تبیین

مقام معظم رهبری:

«جهاد تبیین را جدّی بگیرید، شبهه‌زدایی از ذهن مخاطبین را جدّی بگیرید. شبهه از جمله‌ی چیزهایی است که عرض کردیم مثل موریانه است؛ دشمن به این موریانه‌ها دل بسته است. شبهه ویروس است، مثل همین ویروس کرونا؛ وقتی که وارد شد، خارج شدنش مشکل است، جزو بیماری‌های مسری هم هست، سرایت هم میکند. البتّه اینکه گفتم «بعضی‌ها در مقابل تیر و شمشیر ایستادند، در مقابل شبهه نتوانستند بِایستند»، در این یک مقداری هم دنیاطلبی نقش دارد؛ این را هم نباید از نظر دور داشت.»

فصل اول

جلسه اول - تأثیر علم بر افعال
1- علم انسان، منشأ أفعال او
انسان در بین موجودات  فاعلی است که فعلش بر اساس علم است و اختیار و اراده اش، از علمش نشأت می گیرد. اگر کسی توانست در علمش دست کاری کند یا به او القاء کند، موجب می شود یا علمش صحیح باشد یا غلط . حال اگر او در مرتبه علم این را پذیرفت، فعلش بر اساس علمش محقق می شود.
2- جهاد تبیین؛ مدافع نظام علمی انسان
جهاد تبیین بر این اساس در مقابله ی حیله دشمن و شیطانی است که در نظام علمی انسان ها دخالت کرده و توانسته افعال این انسان ها را مطابق یک دروغ، یک فریب، یک انحراف ، یک کتمان، مطابق علمی که ایجاد کرده نتیجه از او برای خودش به دست بیاورد.
3- واکسینه کردن جامعه
گاهی تبیین مطابق فعل دشمن است یعنی دشمن یک کاری کرده است که ما به دنبال این هستیم که آن کار را برطرف کنیم که این رفع شبهه می شود اما گاهی ما می دانیم که دشمن چه کار هایی می خواهد بکند،  قبل از اینکه اقدامی بکند ، ما به دنبال رفع شبهه هستیم.

1- تفاوت جهاد تبیین با تبیین

تبیین همیشه در هر جایی کاربرد دارد اما جهاد تبیین در مقابل حیله و فعالیت دشمن است.

2- حقیقت جهاد تبیین؛ نوعی مدیریت ادراک

حقیقت جهاد تبیین یک جنگ شناختی و یک نوع مدیریت ادراک است، یعنی هرکسی بتواند بهتر ادراک عموم را مدیریت بکند؛ نتیجه ی بهتری عاید او می شود.

1- نشستن شنیده ها بر جایگاه دیده ها

هیچ‌گاه شنیدن مانند دیدن نیست. «شنیدن کی بود مانند دیدن» اما امروزه به گونه ای شده است که شنیده ها جا دیده ها را می گیرد. به طوری القاء شنیده ها دیداری شده، که در جایگاه دیدار نشسته است.

2- تمدن فرد گرایی در مقابل تمدن اجتماعی

تمدن دشمن ما، تمدن لیبرالیستی است، یک تمدن فرد گرایی است.
در مقابل تمدن الهی و اسلامی یک تمدن اجتماعی و روح جمعی و یک حرکت کاروانی است.

1- امر به معروف از درون تا به بیرون

امر به معروف و نهی از منکر ، در درون خود انسان طبعی و طبیعی انجام می شود. از چیزی که برای او بد است، گریزان است. چیزی که برای او خوب است، طالب آن چیز است و به دنبالش می رود.
از اینجا شروع می شود تا کشیده می شود به بیرون

2- امر به معروف عوام و خواص

یک مرتبه مربوط به یک گروه ویژه اندیشمندان ، کسانی که خاص هستند. توجه ویژه دارند. این ها شکل می گیرند و جمع می شوند تا بتوانند قبل از واقعه رصد بکنند، به صورت دفع. بعداز واقعه، به صورت رفع، پیشگیری و درمان ، هردو.
از طرف دیگر وقتی مردم دارن اقدام می کنند، حتما یک گروه ویژه ای را می طلبند که دنبال این باشند که اگر یک جایی ، یک پشتبیانی ویژه ای بخواهد ، این ها تأمین می کنند.

3- تخصّص خواص

حالا این تخصّص ، گاهی شناخت است و مباحث شناختی مسئله و رصد توطئه هاست.
گاهی تو مسئله ی عملکرد و تسهیل عملکرد هاست. موانع را برطرف کردن است. اینجا قدرت است برای اینکه امکان پذیر تر بشه ، رفع مانع بشود.

1- اثر تبیین؛ محض شدن

تبیین دو اثر دارد:
1.جبهه حق را شفاف تر می کند؛
2.جبهه باطل را متزلزل تر می کند.
در اینصورت هم جبهه ی دشمن به سمت محض شدن می رود و هم جبهه ی حق به سمت محض شدن.

2- حرکت دقیق در مسیر تبیین

باید با حرکت دقیق‌مان مراتب دشمنی را به گونه ای نشان بدهیم و تبیین کنیم که این ها در هر مسئله ای با هم اتحاد نداشته باشند. یعنی بتوانیم در برابر دشمن کاری بکنیم که این ها نسبت به یک مسئله موضع واحد نداشته باشند.

3- تبیین در زمان امیرالمؤمنین علیه‌السلام

اینکه حضرت معارضه نکردند به این خاطر بود که مؤمنان با منافقان ختی کفار با یکدیگر مخلوط بودند. حضرت (ع) می خواستند تمایز بین این ها را در حوادث و وقایع پیش بیاد تا کسانی که حقیقتا کافر هستند، جدا بشوند.

1- تبیین عملی

جهاد تبیین ، همیشه با قلم و لفظ و بیان و زبان نیست. انبیاء با تعریف و مطرح کردن یک کار، تبیین را انجام داده اند.

2- جهاد تبیین امام پس از انقلاب

امام تا انقلاب اسلامی پیروز شد، جهاد سازندگی تعریف کرد، خیلی آثار تبیینی و جذب قلوب داشت. سپاه، کمیته امداد، حساب سدّ را ایجاد کرد. این ها کار های انحصاری بود که امام آغازشان کرد. یک کار هایی را تعریف کرد که در این ها تبیین بود. این آثار را مردم می دیدند.

3- اهداف جهاد تبیین

هویت، انگیزه و امید ایجاد کنیم. برای مؤمنان نشاط ایجاد کنیم و نا امیدی را از بین ببریم. می خواهیم شور و حرکت ایجاد کنیم. تخصص ایجاد کنیم و باور و اعتماد به نفس ایجاد کنیم. در مقابل از خود بیگانگی و بی اعتمادی ای که دشمن بر ما ایجاد می کند.

فصل دوم

1- شناخت ما تعیین کننده است

اگر امروز تکلیف خود را شناختیم، قطعا اگر در زمان معصومین هم بودیم، درست اقدام می کردیم و قطعا در زمان ظهور هم درست اقدام خواهیم کرد.

2- تشخیص اصل و فرع در دینداری

اگر امروز دینداری‌مان، نگاه‌مان‌، تشخص‌مان یک خالت بی مبالات، بی بصیرت و همراه با سستی باشد. پس حق نداریم کسانی که در دوران حضرت زهرا (س) بودند را هم سرزنش و ملامت کنیم.

3- مجاهدت با تمام توان

احساس اینکه واقعا مدافع دین هستیم، در وجودمان هست؟ این حال مجاهدت در راه خدا در وجودمان هست؟ اگر حال مجاهدت در وجود ما هست و در حال جهاد هستیم، باید با تمام توان حرکت کنیم.

1- حضرت زهرا الگویی است برای جهاد تبیین

2- مشکل اساسی، نداشتن تحلیل درست از وقایع

مقام معظم رهبری نگاه ویژه ای به مسئله جهاد تبیین دارند. مشکل اساسی که باعث می شود که انسان از اقدام جا بماند، دیر یا بی وقت اقدام کند، بخاطر نداشتن تحلیل درست و جامع از وقایع و حوادث است.

3- عقبه ی جهاد تبیین و روایتگری

1- ساده اندیشی سبب انحراف از مسیر حق

نکند راحت طلبی و ساده اندیشی ما در مسائل باعث شود جزء لشکر «فی قلوبهم مرض» قرار بگیریم. همچنان که در زمان پیامبر (ص)، اکثریت مردم در همان مسیری که آنها می خواستند قرار گرفتند.

2- جهاد تبیین حضرت زهرا(س)

گریه های حضرت زهرا (سلام الله علیها) ، خطبه فدکیه همه ی این ها نهضت تبیین بود.

3- میزان اهمیت و حساسیت ارزش های دینی در نگاه ما.

آیا در حوادث پیش رو نسبت به اقامه حاکمیت و ارزش های دینی حساسیتی داریم؟! اهمیت می دهیم اگر ارزشی از ارزش های دینی زمین خورده است؟! جنگ، جنگ تبیینی و شناختی است، کدام یک از ما حال جنگی داریم؟

1- یادآوری وقایع الهی

وقتی ایام و وقایع الهی توسط مردم یادآوری نشود، شیطان شروع به دعوت مردم به قیام کرده و مردم نیز به دنبال او راه می افتند. در نتیجه، نصب الهی که ولایت و خلافت الهی بود، تبدیل به نصب بشری می شود.

2- مراقب باشیم!

گاهی انتقاد انسان به جای اینکه سازنده باشد، مقابله با نظام است. مرز بین انتقاد سازنده و انتقاد مخرّب، نزدیک به هم است.

3- تجربه تلخ!

باید به جریان کربلا بسیار پرداخت، تا به تجارب تلخی که مؤمنان بعداز غدیر دچار شدند، دچار نشویم. چرا که سقیفه و فاطمیه، از نتایج کوتاهی مؤمنان نسبت به ماجرای غدیر و عاشورا نیز حاصل بی اعتنایی آنها نسبت به فاطمیه بود.

1- ارزش انقلاب اسلامی

امروزه شیطنتی که شیاطین در رابطه با انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی دارند؛ فکر می‌کنید، چیز کمی است؟!

2- آثار عدم تبیین

آثار تبیین نکردن این است که مردم نا امید می شوند و دائما در معرض آسیب قرار می گیرند و موجب زمینه سازی برای تحقق وساوس شیطان می شود.

3- تفکیک مردم بین حق و باطل

الحمدلله مردم ما در این سال های اخیر از لحاظ صبر و بینش سیاسی، خیلی رشد کرده اند. توانسته اند بین قیام علیه اصل نظام اسلامی و آن چیزی که خواسته ی به حقّشان بوده است، تفکیک قائل شوند.

4- حلقه ی وصل بین کربلا و ظهور

دوران غیبت، حلقه ی واسطه بین کربلا و ظهور است. جریان کربلا را باید احیا کنیم؛ چون فرموده اند: با بغض ها و محبت های سابقتان به ظهور و امام می رسید.